عضو شورای علمی سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در خصوص موضوع امسال جشنواره و اهمیت دوبیتی‌خوانی در اقوام مختلف ایران توضیحاتی داد.
به گزارش نای، دامون شش‌بلوکی، مستندساز، پژوهشگر موسیقی و عضو شورای علمی سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در رابطه با ضرورت انتخاب موضوع برای جشنواره گفت: جشنواره موسیقی نواحی در چهار سال اخیر با موضوعی خاص برگزار شده که حسن جشنواره محسوب می‌شود. با توجه به کثرت قومی و تنوع موسیقایی در ایران، جشنواره‌ها اگر موضوع نداشته باشند نمی‌توان از آنها انتظار خروجی خاصی داشت.
وی با اشاره به اینکه موضوعات از این جهت انتخاب می‌شوند که در بین همۀ اقوام وجود داشته باشند، در خصوص علت انتخاب موضوع «دوبیتی‌خوانی» عنوان کرد: دوبیتی یک گونه شعری است که در موسیقی‌های کلامی حضور جدی دارد و اين كاركرد كلامي موسيقايي تقرییاً در بین همۀ اقوام مشترک است و با تکنیک‌ها و شیوه‌های مختلفی خوانده و اجرا شده به نوعي دوبیتی‌خوانی وارد حوزۀ کلام و ادبیات موسیقایی می‌شود.
عضو شورای علمی سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران اذعان کرد: از آنجا که محور جشنواره‌ها عمدتاً بخش سازی بوده است، امسال با موضوع دوبیتی‌خوانی، محور آوازی موسيقي اقوام را بيشتر مدنظر قرار داده‌ایم.
شش‌بلوکی اظهار داشت: دوبیتی در همه زبان‌ها، گویش‌ها و لهجه‌های رایج در ایران وجود دارد. دوبیتی‌ها از لحاظ ساختار ادبی، در قالب زبان فارسی بیشتر بر وزن‌های عروضی و در بخش‌های مربوط به اقوام ترک بیشتر بر قالب هجایی استوارند. به طور مثال، در اکثر نقاط آذربایجان و مناطق اطراف آن، بایاتی را داریم که هفت هجایی است. دوبیتی‌ها در بخش جنوب و حتی در بین اقوام لُر خصوصاً ممسني و بويراحمد و حتي تا حدودي بختياري عمدتاً تكيه بر فایزخوانی و قالب دوبيتي‌هاي فايز دشتستاني است. در قشقایی‌ها، آسانک و در شاهسون‌ها هم ترینگه را داریم كه آنها هم مثل باياتي در آذربايجان قالب هجايي داشته و گسترۀ وسيعي از فرهنگ و ادبيات و موسيقي را دربرمي‌گيرد. در حوزۀ فارس و كارگان‌هاي شيرازي، جهرمي، صابوناتي نيز دوبيتي فارسي با لهجۀ مناطق نامبرده كاركرد پررنگي را دارد.
وی در پایان گفت: در بسیاری از بخش‌های ديگر اين حوزه مانند سرکوهی‌های فارس، دوبیتی‌هایی داریم که قالب‌های آوازی موسیقایی دارند. حتی در بعضی از اقوام، دوبیتی‌هایی داریم که محتوای سوگ دارند. در اقوامی مانند قوم قشقایی که تاریخ مکتوب ندارند، دوبیتی حکم تاریخ شفاهی دارد. مثلاً حضور سپاه قشقایی در لشکرکشی هرات را از دوبیتی‌ها متوجه می‌شویم. يا مسئلۀ كوچ ابتدايي ايل در گذشته از مناطقي مثل آذربايجان، و از بعد تكنيك موسيقايي هم مثلاً در ايل شاهسون تكنيك خاصي داريم معروف به ليلانا كه دوبيتي‌خواني توسط دو خواننده و بدون ساز اجرا مي‌شود.
سیزدهمین جشنوارۀ موسیقی نواحی ایران با دبیری احمدی صدری از دهم تا سیزدهم آبان‌ماه در کرمان برگزار می‌شود و علاقمندان می‌توانند اجراها را از طریق صفحۀ اینستاگرام جشنوارۀ موسیقی نواحی، انجمن موسیقی استان کرمان و صفحۀ جشنوارۀ موسیقی نواحی در آپارات به صورت آنلاین و آفلاین مشاهده کنند.
