هیبت
هیبتفریدون پوررضا

دوتار ایرانی، جهانی شد

در چهاردهمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو که با حضور محمدحسن طالبیان (معاون میراث‌فرهنگی کشور) در بوگوتا پایتخت کلمبیا در حال برگزاری است، پرونده «مهارت‌های سنتی ساختن و نواختن دوتار» که از سوی ایران ارائه شده بود، با نظر موافق اعضای کمیته، در فهرست یونسکو ثبت جهانی شد.

این چهاردهمین پرونده میراث ناملموس ایران است که به ثبت جهانی می‌رسد.

معاون میراث فرهنگی کشور پس از اعلام موافقت کمیته میراث بشری ناملموس یونسکو با ثبت جهانی دوتار ایرانی بیان داشت: دوتار ایرانی یکی از مهم‌ترین و کهن ترین ابزارهای موسیقی ایرانی است که طی قرن‌ها در گستره پهناوری از ایران نواخته می‌شد و هم اکنون نیز از جمله سازهای موسیقایی معاصر ایران است.

طالبیان که به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران در اجلاس میراث جهانی ناملموس به همراه هیاتی از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی حضور دارد از میزبانی دولت کلمبیا، کمیته ارزیابی و اعضای کمیته بین الدولی میراث بشری ناملموس یونسکو و دبیرخانه میراث ناملموس یونسکو برای همکاری و ثبت دوتار ایرانی در فهرست معرف میراث ناملموس بشری تشکر کرد.

او افزود: ثبت جهانی دو تار با هدف دوستی، صلح و احترام بیشتر به تنوع فرهنگی و خلاقیت‌های بشری و حاملان سنت نواختن و ساختن دوتار ایرانی در میان اقوام مختلف صورت گرفته است.

مهارت‌های سنتی ساختن و نواختن دوتار در زمره قدیمی‌ترین، رایج‌ترین و محبوب‌ترین ابزار موسیقی کشور است که به‌شکل گسترده رواج دارد.

دوتار یکی از مهم‌ترین سازهای زهی- زخمه‌ای فولکلوریک جوامع محلی روستایی و شهری ایران است و به‌شکل یک کاسه از جنس چوب توت و دسته‌ای بلند از جنس چوب زردآلو یا گردو ساخته می‌شود.

ایران پیش از این، پرونده ردیف موسیقی‌های ایرانی، موسیقی بخشی‌های خراسان و هنر ساختن و نواختن کمانچه را در حوزه موسیقی، در فهرست میراث ناملموس جهانی ثبت کرده بود.

۴۸ پرونده از کشورهای مختلف در اجلاس کمیته میراث بشری ناملموس یونسکو که از ۹ تا ۱۴ دسامبر در بوگوتا پایتخت کلمبیا برگزار می‌شود، مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

در این اجلاس علاوه بر محمدحسن طالبیان معاون میراث‌فرهنگی کشور، مصطفی پورعلی مدیرکل دفتر ثبت آثار، حفظ و احیای میراث‌ معنوی و طبیعی و احمد جلالی سفیر ایران در یونسکو  نیز حضور دارند.