دو روایت از موسیقی محلی؛ از بلوچستان تا همدان
عیسی بلوچ، وارث دونلی و نغمه‌های سیستان و بلوچستان در جشنواره موسیقی نواحی
عیسی بلوچ، نوازنده شناخته‌شده دونلی از روستای ملوران نیکشهر، با نوای گرم و پرطنین جنوب شرقی ایران، در هفدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران حاضر شده؛ حضوری که نه‌فقط یک اجرا، بلکه روایتی از تداوم نسل‌ها در انتقال یک فرهنگ شنیداری است.
او فرزند استاد فقید موسی بلوچ است، یکی از بهتریننوازندگان دونلی در ایران که از کودکی در دل موسیقی بلوچیبالید و خیلی زود به درجه استادی رسید. عیسی بلوچ در گفت‌وگو با ستاد خبری جشنواره درباره مسیر هنری‌اش گفت:
«پدرم در یک سانحه رانندگی از دنیا رفت، اما من با همه وجود راهش را ادامه می‌دهم. دونلی در خون ماست.»
بلندای نغمه‌های دونلی با اجرای عیسی بلوچ تنها به مرزهایاستان محدود نمانده. او نزدیک به ۲۰ سال است که به‌طور حرفه‌ای فعالیت می‌کند و با حضور در مراسم‌های سنتی،عروسی‌ها، آیین‌هایی چون شیشکانی و جشنواره‌های داخلیو بین‌المللی، نام دونلی را بار دیگر بر سر زبان‌ها انداخته است.
اجراهایی فراتر از مرز
عیسی بلوچ، سابقه اجرا در اکسپو ۲۰۲۰ دبی، قطر، گرجستان و همچنین جشنواره‌های داخلی مانند جوان، آواها و نواهای وحدت، و چند دوره موسیقی نواحی ایران را در کارنامه دارد.
او معتقد است:
«این جشنواره‌ها فرصتی هستند برای نمایش آداب، رسوم و هویت ما. همچنین امکان دیدار دوباره با دوستان موزیسینو آشنایی با هنرمندان دیگر از اقوام مختلف را فراهم می‌کند.»
صدای جنوب، ریشه در آیین‌ها
در این دوره از جشنواره، عیسی بلوچ با دونلی‌اش قطعاتی را اجرا می‌کند که در مراسم‌های شاد و سنتی بلوچستان نواخته می‌شوند:
🎶 «صوت»، «نازینک» (مخصوص عروسی‌ها)
🎶 «سرآب گونا»، «ملکو پلان کودان»، «موسیقی درمانی»
🎶 «کواتی»، «لیلا لیلا»، «لاشاری کوران»
🎶 و قطعه معروف «هلو هالو منی سالونک کسانه»
این قطعات، برگرفته از نسل‌های پیشین، اکنون با نفس‌هایعیسی بلوچ جان تازه‌ای گرفته‌اند؛ نغمه‌هایی که در هر نت، بخشی از تاریخ و فرهنگ بلوچستان نهفته است.
صدای دلنشین قروه در جشنواره موسیقی نواحی
آشیق ارشد جمالی از همدان، روایت‌گر نغمه‌های عاشیقی در بندرعباس
در هفدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران که به میزبانی بندرعباس برگزار می‌شود، آشیق ارشد جمالی، از هنرمندان نام‌آشنای موسیقی عاشیقی، با نغمه‌هایی از روستای کرووس شهرستان قروه درگزین استان همدان به جمع هنرمندان این دوره پیوسته است.
جمالی که بیش از ۳۲ سال است در حوزه موسیقی محلیفعالیت دارد، از چهره‌های شناخته‌شده این حوزه به شمار می‌رود. او با حضور در برنامه‌های تلویزیونی استانی و رویدادهای هنری در زنجان، آذربایجان شرقی و استان مرکزی، نقش فعالی در معرفی موسیقی عاشیقی داشته است.
عاشیق، تنها نوازنده نیست؛ او راوی فرهنگ است
جمالی در گفت‌وگو با ستاد خبری جشنواره گفت:
«موسیقی عاشیقی چیزی فراتر از موسیقی است. یکعاشیق راوی فرهنگ، ادبیات و اندیشه است؛ روایت‌هایی از زندگی ائمه اطهار، پند و اندرزها، و داستان‌های عاشقانه. این‌همه، در دل ساز و صدای عاشیق نهفته است.»
او درباره قطعاتی که در جشنواره اجرا خواهد کرد، توضیح داد:
«یکی از قطعات، برگرفته از آثار استاد حکیم تیلیم‌خاناست؛ قطعه‌ای ترکی با فضای خاص و شنیدنی. همچنینقطعه‌ای ترکی-فارسی از یکی از شاعران دیگر نیز در برنامه من قرار دارد.»
جشنواره‌های نواحی، پلی میان نسل‌ها
جمالی با تأکید بر اهمیت این جشنواره‌ها افزود:
«وقتی موسیقی محلی هر منطقه در جشنواره شنیدهمی‌شود، سایر اقوام ایرانی نیز با آن آشنا می‌شوند. اینآشنایی می‌تواند علاقه جوانان به موسیقی بومی را چند برابر کند. جشنواره موسیقی نواحی، فرصتی است برای زنده نگه‌داشتن هویت فرهنگی و صدای اصیل ایران.»
او همچنین به تفاوت‌های موسیقی عاشیقی در مناطق مختلف کشور اشاره کرد و آن را از دلایل غنای این نوع موسیقی دانست.