هیبت
هیبتفریدون پوررضا

چهارمین نشست پژوهشی جشنواره موسیقی نواحی ایران برگزار شد/ترمینولوژی موسیقایی در اقوام

چهارمین نشست پژوهشی پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران با سخنرانی محمدعلی مرآتی (دبیر جشنوارهو‌ ناصر بهرام‌بیگی(پژوهشگر موسیقیصبح ۲۶ آبان‌ماه در هتل گردشگری گرگان برگزار شد.

به گزارش ستاد خبری پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، بخش اول این نشست به سخنرانی ناصر بهرام‌بیگی اختصاص داشتکه گونه‌های آوازی مقام بیات در حوزه فرهنگی زاگرس و تورس (کردستان‌های ایران، عراق و ترکیهرا بررسی کرد.٫

این پژوهشگر معتقد استطی ۳۰۰ سال گذشته شاعران کرد سورانی به صورت سیستماتیک به سرودن اشعار عروضی روی آوردندشاعران این منطقه به نوعی از این سبک شعری استقبال کردند و شعر سرودند

او ادامه دادکردهای مناطق مختلف، لهجه‌های متفاوتی دارند و مقام‌ها با لهجه کردی سورانی اجرا می‌شوند

همچنین، در ادامه این نشست دانشجویان حاضر در  جلسه سوالات تخصصی خود را از ناصر بهرام‌بیگی پرسیدند و به بحث نشستند

بخش دوم این نشست به سخنرانی دکتر محمدعلی مرآتی اختصاص داشت که با محوریت «ترمینولوژی موسیقایی در اقوام» ارائه شد.

دبیر جشنواره در سخنانی مطرح کردبه زعم بنده در واژه‌شناسی موسیقی یک‌جور بهم ریختگی وجود دارداین را بر مبنای تجربه ۳۵ساله‌ام در حوزه موسیقی عرض می‌کنمبخشی از این بهم‌ریختگی ظهور واژه‌هایی است که از غرب وارد ایران شدند و‌ در یک روندطولانی میان مردم جا افتاده و پذیرفته شده‌انداز آنجایی که بعضی واژه‌ها به طور کامل ترجمه نمی‌شوند، با زبان اصلی تلفظ می‌شوندو حالا هم مردم نیستند که آن را اصلاح کنندگاهی حتی یک‌غرب‌زدگی در انتخاب واژه داریم.

این اتنوموزیکولوژ ادامه داداعتقادم بر این است که دانش مثل یک دایره المعارف می‌ماند و‌ هر واژه‌ای که مطرح می‌شود بر گرفته ازفرهنگ معنایی متفاوتی استهر واژه‌ای علاوه بر ساختمان دارای شان نزول نیز هست

مرآتی که سخنرانی خود را با تکیه بر واژه‌شناسی قرار داده بود، ادامه دادبنده به شخص با انتخاب واژه «نواحی» برای این جشنوارهموافق نبودماگرچه ما حوزه‌های مختلف موسیقی داریم که بر مبنای موسیقی تنوع موسیقی اقوام اطلاق شده استدر هر صورت دراین باره اجماع شده و‌ در دوره‌های مختلف از این واژه استفاده شده است

او همچنین گفتیکی از این نمونه‌های چالش برانگیز استفاده از واژه «محلی» است که وزارت علوم این واژه را در واحدهای درسی همدر نظر گرفته است و این باعث‌ می‌شود،  دانشجو در بدو ورود به دانشگاه دچار سردرگمی شوند

مرآتی همچنین درباره واژه‌شناسی واژه «موسیقی» نیز اظهار کردبنده درباره واژه موسیقی نیز احساس گنگی دارمموسیقی یک واژهنام‌آشنا اما گنگ استموسیقی در واقع از سه رکن تشکیل می‌شود که شامل صوت، نظام ریتمیک و محتوای انسان‌شناسانه استخیلی وقت‌ها می‌شنوم که برخی از واژه «موسیقی علمی» استفاده می‌کنند که در واقع چیزی شبیه واژه مقام که می‌خواهد به موسیقیاقوام‌ پرستیژ بدهد، است

وی در همین باره توضیح دادواژه موسیقی علمی از طرف موسیقی‌دانانی اطلاق شد که در غرب تحصیل می‌کردند و‌ می‌خواستندپرستیژی به موسیقی بدهنداما باید تاکید کنم که موسیقی علم نیست؛ بلکه یک سیستم است

محمدعلی مرآتی در بخش پایانی سخنرانی خود به سوالا حاضران درباره واژه‌شناسی موسیقی پاسخ داد.

هوشنگ جاوید، احمد صدری، رضا مهدوی، دامون شش‌بلوکی، پیمان بزرگ‌نیا و‌صادق چراغی از پژوهشگران حاضر در این جلسهبودند.